Wilt u alstublieft wat meer stroom verbruiken?

Het lijkt een rare vraag in deze tijden van duurzaamheid en energiebesparing. Maar in Noord-Duitsland is het afgelopen jaar al twee keer kortstondig een negatieve stroomprijs opgetreden. Huishoudens kregen dus betaald om meer stroom te verbruiken! Oorzaak: windenergie…

Duitsland is 21 duizend windturbines rijk. Op de meest stormachtige nachten genereren die zoveel energie dat er regionaal letterlijk een overschot is. En dan kun je drie dingen doen:

1. Zorgen dat er minder energie wordt aangeboden. Oftewel: windmolens stil zetten. Daardoor verdwijnt het overschot, maar ook het rendement van de windmolens. En dat is erg sneu voor de bedrijven die in duurzame energie hebben geïnvesteerd, en juist op deze winderige momenten hun rendement moeten halen.
2. Zorgen dat er meer energie wordt verbruikt. Dat doen de Duitse energiebedrijven dus door, zodra er een overschot optreedt, huishoudens te betalen voor het verbruiken van die energie. Dat is plezierig voor die huishoudens, maar de vraag is of de energie nuttig besteed wordt. Waarschijnlijk niet.
3. De overtollige energie opslaan voor later gebruik. Of transporteren naar een regio waar geen overschot heerst. Dit heeft de voorkeur, maar is veel makkelijker gezegd dan gedaan. Met een paar accu’s ben je er niet. En dikke stroomkabels liggen ook niet zomaar overal waar je ze nodig hebt.

Nederland, België en Frankrijk hebben het al beter geregeld door de energienetwerken onderling te verbinden. Een overschot aan energie in Flevoland kan dus worden verbruikt in Zuid-Frankrijk – als het daar toevallig wat minder hard waait dan hier. Later dit jaar zal ook Duitsland zich bij dit netwerk aansluiten, zodat het bizarre verdienen-door-energieverbruik in Duitsland wel even verleden tijd zal zijn.

Maar duurzame energie blijft een kwestie van pieken en dalen: hoe hard waait de wind en hoe fel schijnt de zon. Op termijn zal er zo veel duurzame energie beschikbaar komen op de energienetten dat het probleem van overproductie de kop op gaat steken. Moeten we dan op piekmomenten toch de windmolens stil zetten en zonnepanelen afdekken? Nee, hopelijk niet. Zogenaamde smartgrids bieden uitkomst.

Wat een smartgrid precies is kunt u hier lezen. De prijs van energie is in zo’n grid op ieder moment variabel, en afhankelijk van vraag en aanbod. ’s Nachts is de stroom waarschijnlijk goedkoper, bij stormachtig weer extra goedkoop. Op een stille mistige dag betaal je weer een stuk meer. Is dat nou handig?

Ja dat kan heel handig zijn! En vooral efficiënt. Pak er bijvoorbeeld eens een elektrische auto bij. Je komt terug van je werk, en de batterij is half leeg. Om 6 uur koppel je de auto aan de slimme lader en je vertelt die lader dat je de auto de volgende ochtend om 8 uur pas weer nodig hebt. Die lader gaat dan de batterij laden op het moment dat de prijs het laagst is – ’s nachts waarschijnlijk. Maar hij kan ook nog best eerst, in de avond, de energie die nog in je batterij zat relatief duur verkopen aan het energienet. Om het een paar uur later tegen lager tarief weer terug te kopen. Duurzaam gedrag gaat dan ook financieel lonen.

Het klinkt allemaal als toekomstmuziek, en dat is het ook nog best een beetje. Maar die toekomst komt wel rap dichterbij want de techniek gaat hard. De PvdA vindt dat Lelystad deze ontwikkelingen van harte moet verwelkomen. In Lelystad moeten bedrijven volop de kans krijgen om dit soort technieken toe te passen. Waarschijnlijk te beginnen met publieke laadpunten voor elektrische auto’s.

Zie ook dit artikel van Bloomberg.